Qing Mançu Hanedanlığı (1644-1912; 1917)

Arkaplan ve İlk Oluşum

Büyük Qing İmparatorluğu, büyük Çin İmparatorluk Hanedanlarının sonuncusuydu. Qing imparatorları Mançuryalılardı ve Mançu milletinin atlılarından doğdular. Bu atlılar, dağılmış Ming Hanedanlığı’nın son yıllardaki gücüyle yararlanan Giorio klanı tarafından yönetiliyordu. Gorio klanı, o zamanlar bir Ming vassal devleti olan Nurhaci'ye hükmetti. Gorio klanı liderliğinde bir araya gelmek için dost klanlar örgütledi ve Mançurya ülkesini oluşturdu. Mançurya prensi Liaodong'da bir isyan başlattığında Mings için ciddi sıkıntı başladı. Çin'in köylüleri Mings'e karşı ayaklanmasından sonra, Mançus'un yardım ettiği bir Çin generali isyancı köylüleri yendi ve daha sonra Pekin'de Qing Hanedanlığı'nı kurdu.

İktidara ve Başarılara Yükseliş

Qing Hanedanı, kuralını 1644'te Pekin'de belirlese de, Qing'in Çin'in kontrolünü ele geçirmesi, 1683'e kadar değildi. Prens Dorgon fethi başlattı ve Kangxi İmparatoru bu görevi tamamladı. Çing, Çin’i üç yüzyıla yakın bir süre boyunca yönetti. Çin'in sınırlarını daha da zorlamak için Tibet'i, Tayvan'ı, Sibirya'yı ve Orta Asya'nın bölgelerini eklediler. Moğolistan da hükümdarı Galgan'ın yenilgisine katılmıştır. Çing yöneticileri, Han halkını kendi kurallarına dahil etmek için Mucizelerin Konfüçyüs yolunu korudu. O zamanlar Çin'in şu andaki toprakları genişletildi ve alıkonuldu.

Zorluklar ve Tartışmalar

Mançurya hanedanı liderleri Çin'i güçlü bir tutuşla yönetti, ancak Konfüçyüs etiğini Han Çinliyle ilişkilerde uyarladılar. Qing yönetiminin ilk yarısında, Çin yeni bir döneme girmişti, ancak İmparator Qianlong hüküm sürdüğü zaman, işler bir fundalığa dönüşmüştü. Düşük vergi ve gelirlerin bir sonucu olarak ortaya çıkan mali kriz ve bu, imparatorluğu besleyen yolsuzlukla daha da kötüye gitti. İmparator, İngiliz diplomat Lordu Macartney'e seyirci vermeyi reddetti, çünkü Macartney isteklerine boyun eğmeyi reddetti. Afyon Savaşı, bir çok Çin limanının dış kontrol altına alınmasına neden olan, Qing döneminin bir başka deneme zamanıydı. Bu arada, Çin genelinde küçük isyanlar başladı ve yöneticiler ulusları gelenekselci zihniyetleri aracılığıyla durdular.

Reddet ve Daralt

20. Yüzyılın başlarında Çin'de daha fazla sivil huzursuzluk geliştikçe, kitleleri yatıştırmak için yeni politikalar getirildi. İmparatoriçe Dowager Cixi, devlet çalışanlarına yönelik emperyal incelemeleri bırakmayı içeren “Geç Qing Reformu” nu kurdu ve yeni bir eğitim sistemi uygulamaya kondu. 1908'de İmparatoriçe Dowager öldü ve iki yaşındaki yeğeni Puyi'yi halefi olarak bıraktı ve Zaifeng'i rıza olarak bıraktı. Bunu, 1911 Wuchang İsyanı ile sonuçlanan bir hükümet personelinin yeniden yerleştirilmesi izledi. Bu olay, sırayla, eyaletten sonra Sun Yat Sen. Eyaleti altında Çin cumhuriyetinin kurulmasına ve daha sonra kendilerini Qing kontrolünden kurtarmasına neden oldu. Bu olaylar nihayetinde 12 Şubat 1912'de Çin'in son imparatorunun tacizine yol açtı.

Tarihsel Önem ve Miras

Boksör İsyanı ve Taiping İsyanı, Qing Hanedanlığı'nın çöküşünü önledi. Mao Zedong daha sonra, Çin'in yabancı ülkeleri istila etmesini ve isyanı kışkırtmasını mı yoksa tam tersi mi olduğunu soran iki olayı yazdı. Qing Hanedanlığı sona erdi ve yoksulluk ve savaştan harap olan Çin'in bir mirasını bıraktı. Çin bu süreçte birçok ülkeye konu oldu. Bugün böyle sert bir şekilde öğrenilen bu ders, Çin ulusunun aklında kalır. Qing yöneticilerinin dünya diplomasisine duyduğu cehaletten kaynaklanan diğer miraslar, Güney Çin Denizi ve bir asırlık askeri yenilginin yanı sıra aşırı nüfus ve yozlaşmış bir siyasi kültürde fırsatların kaybedilmesidir. Güney Han Çin'in Qing altındaki zulmü, çoğunun yurtdışına göç etmesine neden olan şeydi. Qing Mançu yönetimi sırasında Tibet'in ilâve edilmesi de sağlandı ve Tibet Budizmi inancını izleyenlerin zulmü komünist yönetim altında bile modern Çin'e bile devam etti.